MdV, Zeer hooggeëerde kiezer,
We staan voor een van de zwaarste bestuursperioden uit de geschiedenis van Zuidhorn met grote veranderingen. De gevolgen van de crisis met een groeiende werkloosheid en armoede moeten aangepakt worden. De technologische revoluties vragen het uiterste van werknemers, bedrijven en overheid. Klimaat, milieu, energie- en aardgaswinning vragen nieuwe doordenking en nieuwe maatregelen. Bij de schaalvergroting willen inwoners geen vergeten nummers worden, maar her- en erkend blijven. De decentralisaties met de bezuinigingen vragen tegenspraak, maar tegelijkertijd behartiging van de belangen van inwoners en een solide uitvoering. Allemaal meer dan uitdagende vraagstukken dus.
Toeval kan het daarom niet zijn.
In de periode van de informatie voor de nieuwe bestuursperiode kon ik het niet nalaten tussen twee andere werkvergaderingen door in boekhandel Pantheon de nieuwe Nussbaum te kopen.
Nussbaum is hoogleraar recht en ethiek aan de universiteit van Chicago en eredoctor aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht en aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Zij is beroemd geworden door haar boek “Not for profit,. Waarom de democratie de geesteswetenschappen nodig heeft.” Haar meest recente boek heeft als titel “Politieke emoties. Waarom een rechtvaardige samenleving niet zonder liefde kan.” (“Political Emotions. Why Love Matters for Justice.”).
Nussbaum stelt dat grote politieke leiders begrijpen hoe belangrijk het is dat burgers geïnspireerd worden. Je kunt nog zulke mooie politieke idealen hebben, maar ze vereisen draagvlak en draagkracht. In het moderne politieke denken en handelen is de emotie haast het verdachte alleenrecht geworden van populisten, vooral aan de rechterkant van het politieke spectrum. Nussbaum pleit ervoor emoties een plaats te geven in het centrum van de politieke theorie.
Door publieke emoties als respect, liefde en sympathie op hun waarde te schatten kan het ideaal van een rechtvaardige en vrije samenleving dichterbij gebracht worden. Een samenleving waarin burgers zich willen inzetten voor het algemeen belang. Een samenleving die bestand is tegen onverdraagzaamheid en onrecht. Een samenleving -wat ik aan Nussbaum toevoeg- die ook milieu, natuur en dieren respecteert.
Verder terug concreet naar de rapportage van onze informateur Jacob Klaas Star: een goed en evenwichtig bericht met een logische conclusie gezien de verkiezingsuitslag. GroenLinks stelt vast dat de sfeer heel anders is dan vier jaar geleden: respectvol, open en nieuwsgierig. Dat past ons goed. De gesprekken hebben deze sfeer, maar ze waren zeker ook stevig en duidelijk. Er zijn duidelijke verschillen. SWe zijn niet van plan die weg te verbergen. Die worden niet alleen pragmatisch en praktisch opgelost, maar we zijn ook op zoek gegaan naar de overeenkomsten in de motieven, normen en waarden van de verschillende partijen onder die verschillen. Daardoor kunnen we op het niveau van de probleemstellingen en bestuursstijl bij de zeer uitdagende vraagstukken die voorliggen, veel steviger verbindingen maken, ook met partijen buiten de coalitie. In termen van Nussbaum: op zoek naar de inspiratie vanuit begrip en respect.
GroenLinks beseft als geen ander dat het in de komende bestuursperiode zeer moeilijk besturen wordt: de gemeente moet nare en soms pijnlijke besluiten van het rijk uitvoeren, waar zij niet om gevraagd heeft. Je kunt dan langs de kant blijven kniezen en met je eigen gelijk oppositie voeren. Zo zit GroenLinks niet in elkaar. Wij blijven kritisch constructief en wij blijven werken vanuit onze idealen. Wij zijn bereid al onze energie en denkkracht in te zetten voor het belang van onze inwoners en gemeente. De kiezer verwacht zeker dat wij meedoen, als dat enigszins kan. Op grond van het werk van de informateur en alle andere delegaties -dank en waardering daarvoor- hebben wij alle vertrouwen in een goed en haalbaar bestuursprogramma.
Wij beseffen dat het voor de komende bestuursperiode niet alleen gaat om politiek vernuftige compromissen: het gaat niet alleen om elkaar iets gunnen (wij ruimte als fractie van GroenLinks om tegen de herindeling te blijven, de CU “haar” zondagsrust enzovoorts).
Wij beseffen dat het gaat om de draagkracht van het beste uit de politieke en maatschappelijke tradities met de onderliggende waarden en idealen, die elkaar kunnen versterken.
Wij beseffen als geen ander dat het juist in deze jaren voor politiek en beleid gaat om inspiratie, draagvlak en draagkracht.
Wij beseffen als geen ander dat het in de komende bestuursperiode vooral ook gaat om een open en creatieve bestuursstijl.
Wij beseffen als geen ander dat het gaat om een luisterende en duidelijke overheid van het volk: in het bestuursprogramma willen wij dat ook opnemen.
Wij beseffen ook dat er, gezien de zeer uitdagende vraagstukken in de komende jaren, niet minder gevraagd kan en mag worden.
Onze politieke emotie weet immers “waarom een rechtvaardige samenleving niet zonder liefde kan”.