Inleiding
Op 27 juni is in de gemeenteraad van Zuidhorn het inhoudelijk debat over het voorgenomen besluit van het college om een opvanglocatie voor maximaal 300 asielzoekers voor een periode van maximaal vijf jaar te realiseren op de locatie De Borgh (Boslaan 20) en Het Anker (Geert Waldastraat 2) in het dorp Zuidhorn.
Natuurlijk voelt de VVD ook de humanitaire en maatschappelijke verplichting om asielzoekers op een adequate wijze op te vangen, ook in de gemeente Zuidhorn.
Als raadsleden hebben wij de plicht en de verantwoordelijkheid om besluiten te nemen. Ook over het dossier huisvesting asielzoekers.
Ondanks het feit dat dit een dossier is in de categorie “het is nooit goed of het deugt niet” loopt de VVD niet voor haar verantwoordelijkheden weg.
Wij hebben van alle kanten, van inwoners en omwonenden argumenten voor en argumenten tegen het collegevoorstel ontvangen. Het is een goede zaak geweest dat de gemeenteraad op 6 juni een hoorzitting heeft gehouden.
Met een warm hart én een koel hoofd, heeft de fractie van de VVD alle argumenten gewikt en gewogen, om tot een, naar onze mening, afgewogen standpunt te komen.
Proces
In de vergadering van 14 september 2015 heeft de gemeenteraad het college met een unanieme motie de opdracht gegeven om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om in Zuidhorn asielzoekers op te vangen, en zo ja, welke mogelijkheden. Zoals gezegd voelt de VVD de verplichting om asielzoekers op te vangen. Daarom heeft de fractie van de VVD de motie van 14 september 2015 ook ondertekend en mede ingediend.
Het college heeft deze motie opgepakt en is aan de slag gegaan. Met als resultaat dat het college nu een voorstel aan de gemeenteraad heeft gedaan. Dat dit tien maanden heeft geduurd ligt niet aan het college, maar aan het logge en trage Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA).
In de voorliggende periode heeft het college meermalen, in beslotenheid, de raad geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van de motie.
Tot het moment van het formuleren van de afwegingscriteria heeft de VVD, tegen onze gewoonte in, hier aan mee gedaan. Daarna hebben wij gepleit voor openbare behandeling en die is dan nu aan de orde.
Inspraak
Meerdere inwoners hebben het bezwaar ingebracht dat het voorgenomen locatiebesluit niet in de inspraak is gebracht. Wij zijn het met het college eens dat een locatiekeuze voor een AZC niet echt een onderwerp voor brede inspraak is. Daarom is er op voorspraak van het presidium op 6 juni een uitgebreide hoorzitting gehouden, om pas daarna een inhoudelijk debat in de gemeenteraad te voeren. Daarmee is er toch een vorm van inspraak mogelijk gemaakt. Voor sommige insprekers was dat te weinig, maar zoals eerder gezegd, het besluit valt in de categorie “het is nooit goed of het deugt niet”.
Keuze
Een echte keuze hebben wij als gemeenteraad niet. Het college heeft de afwegingen gemaakt en is tot een locatiekeuze gekomen. Wij hadden liever in de openbaarheid als gemeenteraad de afwegingen willen maken. Dit heeft de VVD al eerder aangegeven, maar tijdens het transferiumdebat over het inrichten van het terrein tussen het spoorstation en gemeentehuis, is die kans ons door de meerderheid van de gemeenteraad ontnomen. De VVD wilde het stationsgebied mee kunnen laten wegen als een mogelijke vestigingsplek voor een AZC.
De keuze van het college is gebaseerd op een aantal criteria.
De VVD heeft het voorstel vooral getoetst aan de volgende criteria, te weten:
leefbaarheid
veiligheid
draagvlak
De drie voor de VVD zwaarst wegende criteria.
Leefbaarheid:
Het college stelt twee locaties voor: De Borgh (Boslaan 20) en Het Anker (Geert Waldastraat 2) in het dorp Zuidhorn. Het wonen is gescheiden van de dagactiviteiten. Het college beschouwt beide locaties als één geheel en stelt daarmee dat er voldoende vierkante meters beschikbaar zijn om circa 300 asielzoekers op te kunnen vangen.
Wij volgen die redenering niet. Immers, er moeten 300 bewoners op een terrein van 6400 m2 gehuisvest worden. Wonen en slapen, maar ook verblijven. Naar onze mening wordt dit allemaal te krap en dat komt de leefbaarheid van de bewoners beslist niet ten goede. Zeker niet voor asielzoekers die al een heel nare historie hebben. Dat kunnen en willen wij deze mensen niet aan doen.
Veiligheid
Zoals eerder is aangegeven, is het COA verantwoordelijk voor de rust en orde in het AZC. Gemeente en politie zijn vanzelfsprekend verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid.
De VVD wil niemand stigmatiseren, maar het feit dat er 300 mensen moeten wonen op een zeer klein gebied is volgens ons het recept voor moeilijkheden. Er is op het terrein aan de Boslaan eenvoudigweg te weinig leefruimte en dan worden de omliggende straten daardoor een soort van overloop. Daarnaast zal het terrein zo vol met gebouwen komen te staan, dat volgens ons de hulpdiensten zoals brandweer en ambulance moeilijk op het terrein kunnen komen.
Kortom, zowel op het terrein als daarbuiten komt met dit collegevoorstel de veiligheid in het geding.
Draagvlak
De VVD vindt het van belang dat er voldoende draagvlak is. Draagvlak is nodig om de asielzoekers een waardige opvang en een goede integratie te kunnen bieden.
Wij constateren dat niemand tegen een AZC is, maar veel inwoners, met name buurtbewoners, zien in dat het terrein te klein is voor het huisvesten van driehonderd asielzoekers. De VVD is het met de buurtbewoners eens.
Standpunt
Het mag dus duidelijk zijn dat de VVD het voorstel van het college om de zojuist genoemde redenen niet zal steunen. Wij zien liever dat het college nog eens gaat onderzoeken of er andere, grotere locaties beschikbaar zijn. Tijdens de hoorzitting zijn door een aantal inwoners alternatieve locaties aangedragen. Suggesties die volgens ons absoluut de moeite waard zijn om te onderzoeken.
Wij zien graag dat het college deze alternatieve locaties gaat onderzoeken en dienen hiervoor een motie in.
Vervolg
Volgens de VVD is er een andere manier om iets te doen aan de huisvesting van de vele asielzoekers die in Nederland komen en verblijven. Wij kunnen aan de achterkant van het opvangproces wel wat betekenen.
Zowel de locatie De Borgh als de locatie Het Anker zijn zeer snel geschikt te maken voor huisvesting van vergunninghouders. Daarmee ontstaat er doorstroming uit de bestaande AZC’s. Immers, in de huidige AZC’s zitten circa 16.000 vergunninghouders die door de gemeenten gehuisvest moeten worden.
Uit de beantwoording van onze technische vragen is gebleken dat de gemeente Zuidhorn het door het Rijk opgelegde aantal te huisvesten vergunninghouders niet haalt. Dat geldt ook voor het hele Westerkwartier. Nu zijn er afspraken gemaakt met Wold en Waard, maar het zal veel tijd vergen om die plannen voor extra huurwoningen te realiseren.
Via het zogenaamde Gemeentelijk VersnellingsArrangement (gva) kunnen gemeenten woonruimte inzetten voor de tijdelijke huisvesting van vergunninghouders totdat definitieve plaatsing in de gemeente dan wel in de regio mogelijk is. Als voorbeeld noemen wij het programma van de gemeente Tynaarlo. Stichting INLIA start samen met de gemeente Tynaarlo in Eelde een proefproject voor tijdelijke huisvesting van statushouders. Wij verzoeken met een motie het college om te onderzoeken of de locaties De Borgh en Het Anker geschikt zijn om via het Gemeentelijk VersnellingsArrangement op korte termijn huisvesting voor vergunninghouders te realiseren. Er ís op dit moment nog een Rijkssubsidie om dit te realiseren.
Kortom, met onze voorstellen brengen wij samenhang in de diverse dossiers en creëren wij een win-win-situatie voor iedereen.
De VVD wil een AZC voor maximaal 300 asielzoekers, maar dan wel op een grotere locatie.
Door gebruik te maken van het Gemeentelijk VersnellingsArrangement kunnen we vergunninghouders eerder huisvesten.
Daarmee bieden wij de asielzoekers én de vergunninghouders een beter bestaan en meer zicht op integratie in onze samenleving.