Niet zo opmerkelijk? Toch wel! Zuijdijk is namelijk als kind meer dan een jaar geëvacueerd geweest en opgevangen (via het Rode Kruis) in Noordhorn, samen met zijn ouders en broers. Vader Zuijdijk had een boerenbedrijf in Den Bommel op Goeree-Overflakkee. De Duitsers hielden in de loop van 1944 rekening met landingen van de Geallieerden op Oost-Flakkee en ontruimden dit gebied. Alle bewoners moesten hun spulletjes pakken en binnen de kortste keren wegwezen. “Sperrgebiet”! Het gezin Zuijdijk belandde aanvankelijk in Rotterdam, maar na een verblijf van zes weken werd er koers gezet naar Noord-Nederland, per trein. Laat op een avond, Jan Zuijdijk denkt dat het herfst ’44 was, kwam de trein aan op het station van Zuidhorn, waar de grote groep Zuid-Hollanders werd opgevangen door medewerkers van het Rode Kruis en wellicht ook kerkelijke organisaties. (Daarover is weinig concreets bekend en geeft het boek “Van Bezetting tot Bevrijding – Zuidhorn 1940-1945” onvoldoende uitsluitsel). De evacués werden vergast op erwtensoep met roggebrood en spek. Jan Zuijdijk: “Ik zal dit nooit vergeten en altijd erwtensoep associëren met Groningen!” Daarna werd iedereen naar zijn gastverblijf gebracht. Het gezin Zuijdijk werd ingekwartierd bij de oude mevrouw Auwema aan de Langestraat naast de garage van Oosterhuis. De kinderen gingen naar de School met de Bijbel aan De Gast in Zuidhorn. Vader Zuijdijk kon aan het werk op de boerderij van Datema aan het Van Starkenborghkanaal, voorbij de spoorbrug. Jan Zuijdijk herinnert zich nog dat daar wel eens met sleepbootkapiteins graan werd geruild voor steenkool. (“Ja”, zegt Sjabbo Datema, toen een kind van nog geen tien, “dat heeft mijn pa nog een korte gevangenschap opgeleverd in het Scholtenshuis in Groningen…”) Jan Zuijdijk heeft sterke herinneringen aan deze Noordhorner periode: Het spelen met de buurkinderen (van Oosterhuis), bakker Kadijk aan de overkant (“waar wij roggebrood kochten!”), op school het vullen van de kachel met bonenstro….
In oktober ’45 kon het gezin Zuijdijk terug naar Den Bommel, waar het eigen huis verrommeld en vies werd aangetroffen. Het heeft heel wat inspanningen gevergd voordat het huis weer bewoonbaar was. Nog geen 8 jaar later volgde de watersnoodramp! Geen slachtoffers in het gezin, maar wel een nieuwe evacuatie…. (o.a. in Arnhem)
Nee, Jan Zuijdijk heeft geen carrière gemaakt in de agrarische sector. Hij kwam via de LTS op de MTS, moest in dienst, kwam bij een transportbedrijf in het wagenonderhoud, maar maakte daarna furore bij KONY, een bedrijf dat vermaard was om zijn schokdempers. Via Kony belandde Jan Zuijdijk in de USA, waar hij 20 jaar woonde en werkte. Begin jaren negentig ging hij terug, samen met zijn vrouw Jannie Hermans (die het laatste oorlogsjaar evacuée was in Garmerwolde). Hun dochter bleef in de Verenigde Staten, wilde niet terug. In Nederland ontwikkelde Jan Zuijdijk na aanvankelijke tegenslagen een florerend bedrijf: J.R.Z., ook gespecialiseerd in schokdemping. Zuijdijk werkt nog een dag per week als consulent. Voor de rest heeft hij meer tijd om eens terug te kijken, o.a. op de evacuatieperiode in Noord- en Zuidhorn. Inclusief een kort bezoek, hartelijk ontvangen door de familie Datema en een kijkje nemend bij o.a. het huidige station, de oude school, de boerderij van Datema en het opvangadres in de Langestraat. “Er waren veel evacués in Noord- en Zuidhorn”, aldus Zuijdijk, “niet iedereen was altijd blij met ons, men noemde ons – die Zeeuwen - ….” Zelf heeft hij over de Noord-Nederlandse periode niets dan lof, vooral de erwtensoep en het roggebrood zal hij nooit vergeten! (JB)