omgebouwde caravan Zuidhorn wil beste keet zijn

Karin Sitalsing - 23/11/10, 00:00
Een goeie plek om in te drinken, of na de kroeg uit te drinken; de keet van plattelandsjongeren kent vele functies. Een omgebouwde caravan in Zuidhorn wil de beste keet van Nederland worden. 'Wij houden van voetbal en brommers.'

Veel gejoel, veel bier en de vlag van FC Groningen tegen het plafond. Tegeltjes met spreuken als 'Ik drink om mijn problemen te verdrinken, maar die gemenerds kunnen zwemmen!' Voor de deur een trits brommers. Meisjes met eyeliner die op schoot zitten bij jongens met een oorbel. De gemiddelde leeftijd is 17.

Welkom in de jongerenkeet van Zuidhorn.
Zuidhorn City Farmers heet de tot keet omgebouwde caravan. Vrienden mogen ZHC-F zeggen. Maar voor de echte 'harde kern' volstaat 'de keet'. ZHC-F doet mee aan de verkiezing 'beste keet van Nederland'. In het tussentijdse klassement staan de Zuidhornsters tweede. Het is spannend; ze beginnen aardig in te lopen op de Gelderse nummer één. 'Nog maar twintig punten verschil', roept een jongen door de keet. Hij heeft even de laatste stand van zaken gecheckt op zijn smartphone.

Zo'n vijftig jongeren hebben een plekje op de bank bemachtigd. Dat is ook wel meteen het maximum. Het is vrijdagavond en stampend druk. Door de week zitten er ook wel jongeren maar veel minder, hooguit een man of twintig. Ze komen hier indrinken voor ze naar de kroeg gaan. Of uitdrinken nadat de kroeg gesloten is. Of ze blijven gewoon hier. Waarom ook niet? Twee kwartjes voor een biertje - kom daar nog maar eens om. 'We worden gesponsord door de Spar en de Albert Heijn', zegt Danny, een van de vier eigenaren - wijzend op de logo's van beide supers die aan de wand hangen. 'Dat moet je wel in de krant zetten hoor!'

Vuurkorfje
Behalve een plek om in- en uit te drinken is de keet ook gewoon een goede verzamelplek. Danny: 'Als we met een hele groep op stap gaan, verzamelen we meestal hier. We houden ook weleens themafeesten. We vieren hier Oud en Nieuw. En als iemand van ons jarig is, dan wordt dat meestal ook hier gevierd. Nu is het daar te koud voor, maar in de zomer zit er vaak ook een hele groep buiten. Vuurkorfje erbij, dat werk.' De keet is een goed alternatief voor thuis. Want zeg zou zelf: je zit toch minder lekker als je ouders je op de vingers kijken.

De vaste bezoekers vormen een hechte groep. Ze kennen elkaar van school of via via, vertelt Miente, een van de vier eigenaren. 'Veel zitten in Groningen op school. Ze ontmoeten daar andere mensen, soms uit andere dorpen, en die nemen ze mee hiernaartoe. Die neemt die mee, en die neemt ook weer iemand mee.'
Ruimte en indeling - iedereen op een bank rondom het midden - doen denken aan een verjaardagsfeest, alleen de blokjes kaas ontbreken. De jongeren voeren gesprekken met wie maar op praatafstand zit. Af en toe gebeurt er iets en dan reageert iedereen. Zo wordt, zo maar ineens en uit het niets, het Grönnens Laid ingezet, het Gronings volkslied. Zonder aarzeling brult iedereen mee. 'Van Lauwerszee tot Dollard tou', galmt het door de keet. 'Van Dreeeeeenthe tot aan 't Wad¿'
De 16-jarige Henderieke is blij met de keet. 'Gewoon, gezellig een beetje ouwehoeren. Bij mij op school zitten best veel kakkers. Hier is het veel leuker.'

Kakdorp
Zuidhorn is sowieso 'best wel een kakdorp', zegt Miente. De keetjongeren gaan weleens op stap met hun keetshirts aan - op de voorkant hun eigen naam, op de achterkant die van de keet. Soms hebben ze ook klompen aan. Dat wordt niet altijd gewaardeerd. Danny haalt zijn schouders op. 'Wij zijn hier anders dan andere jongeren. Wij zijn boerenjongens. Wij houden van voetbal en van brommers. Wij zijn tegen die types die altijd maar willen opvallen. Doe maar normaal. En we hebben de broek niet op half zeven hangen.'

In eerste instantie schreven ze zich voor de grap in voor de wedstrijd. 'Maar toen kregen we heel veel stemmen', lacht Obo (19), de broer van Miente, tevens mede-eigenaar. 'Toen werd het ineens serieus.'
Deelnemende keten moeten zelf zien hoe ze stemmen binnenhalen. Activiteiten organiseren, flyers ophangen - alles mag, en ze mogen het helemaal zelf weten. Maar het geheim van Zuidhorn mag niet in de krant. Martin (17): 'Nee, nee, we gaan onze tactiek niet verklappen. De concurrentie leest misschien ook mee!'

Wat bindt de groep, behalve de keet? Waar hebben ze het zoal over? Voetbal, natuurlijk. FC Groningen op de eerste plaats. Daarnaast zijn Cambuur en BV Veendam tolerabel. De rest kan echt niet. 'Zeker SC Heerenveen niet', legt Danny de 'keetiquette' uit. Over politiek gaat het ook weleens. Tussen de vlaggen van voetbalclubs en biermerken kijkt het hoofd van Geert Wilders de keet in. De jongeren zijn overwegend PVV-fan, zegt Danny. Zelf is hij zelfs lid van de partij. Een jongen tegenover hem bemoeit zich ermee. 'Okee, híj is van de PvdA', lacht Danny. 'Hij houdt niet van werken.'

Ook een gevierd gespreksonderwerp: de brommer. Echt een big deal op het platteland. De afstanden zijn groot, soms te groot om te fietsen. Miente: 'Mijn ouders zeggen altijd: toen we 16 waren en een brommer hadden, dat was de tijd van ons leven. Nu hebben wij ze. Je kunt overal heen, je kunt jezelf redden. En het gaat natuurlijk ook om de kunst van het opvoeren. Iedereen weet van elkaar hoe snel ze kunnen. Er wordt over gesproken. Die van hem? Die kan wel 125.'

De brommerpraat wordt onderbroken door het zoveelste muzikale intermezzo van deze avond. 'Begin de dag met een dansje, begin de dag met een lach', klinkt eerst nog heel lieflijk uit de speakers. Maar deze versie kent een heel ander vervolg. 'Dansje? Lach? Flesje bier dacht ik!', brullen vijftig stemmen mee.
Over dat bier woedt een ware richtingenstrijd. De groep is verdeeld in aanhangers van Heineken en van Amstel. Danny is Amstel-drinker. Die zijn veruit in de minderheid, maar, zegt Danny: 'Alles wat goed is, is exclusief.'

En er mag dan gedronken worden - iets raars gebeurt er nooit. Eigenaar Obo zit achter de bar en houdt precies bij wie wat drinkt. De groep houdt elkaar sowieso in de gaten, vertelt Miente. Laatst nog, die jongen die met zijn dronken hoofd op de brommer wilde stappen. 'Dat kon echt niet. Wij hebben toen zijn sleutels afgepakt.'

De 17-jarige Martin ging een keer van zijn stokje bij de feestweek in Roden. Zijn keetvrienden brachten hem naar de eerste hulp. 'Iedereen heeft een negatief beeld van keten. Dat het zuipketen zijn met veel drank en lawaai. Maar we passen goed op elkaar.'

Ze zitten op school in Groningen of ergens anders - het AOC Terra is populair; Martin is bouwvakker, zijn leeftijdsgenoot Chris volgt in Harderwijk een opleiding voor machinisten en monteurs. Dat lijkt Miente ook wel wat. Chris vindt het te gek. 'De hele dag op machines zitten. Mooi man.'
Al voor elven taaien de eersten af. Veel van hen moeten op zaterdag werken, daarom is vrijdag doorgaans niet de drukste dag. Ook Chris stapt op. Om half acht gaat zijn wekker weer. 'Dan moeten de koeien gemolken.'

'Keten helpen het platteland leefbaar te houden voor jongeren'
De wedstrijd is een initiatief van de organisatie plattelandsjongeren.nl. 'Keten komen nu vaak negatief in het nieuws', vertelt woordvoerster Alice Leijten. 'Het gaat altijd over drankgebruik en geluidsoverlast. Met deze wedstrijd willen we het imago van de keten verbeteren.' Volgens Leijten zijn de keten belangrijk om het platteland leefbaar te houden voor jongeren. De kroeg is vaak ver weg, of gewoon niet leuk voor jongeren. 'Als de keet leuk is, hebben de jongeren een extra reden om terug te keren in de weekends als ze ergens anders gaan studeren. En de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de keet versterkt de vriendschapsbanden.'

De keten zelf zijn meestal voor verbetering vatbaar. Om te mogen meedoen met de wedstrijd worden keten daarom verplicht zich te laten adviseren door een keetadviseur. De adviseurs - jongeren die speciaal zijn getraind door de organisatie - geven workshops over zaken als huisregels, alcoholgebruik en brandveiligheid. De keet die het beste de zaken op orde heeft, wint de wedstrijd. De keten moeten zelf via Hyves proberen stemmen te winnen. Daarnaast kunnen ze ook punten verdienen als ze bijvoorbeeld aan oudertoezicht doen. Uit onderzoeken is gebleken dat keten waarbij ouders betrokken zijn, minder vaak overlast veroorzaken. Het is niet alleen goed en veilig de zakelijke kanten kritisch tegen het licht te houden, maar ook handig voor de toekomst. 'Mocht de gemeente op een gegeven moment moeilijk gaan doen, dan kunnen de jongeren laten zien dat ze alles goed voor elkaar hebben. Als de zaken op orde zijn wil dat niet zeggen dat de keet legaal wordt - daar gaat de gemeente over. Maar de jongeren laten zo wel zien dat ze goed bezig zijn.' Voor meer informatie: keetkeur.nl

Keetadviseurs op bezoek
Een paar dagen na het bezoek van de verslaggeefster bezochten twee keetadviseurs de ZHC-F. 'Ze hebben 26 van de 35 punten aangevinkt', zegt mede-eigenaar Obo. 'Ze letten op de eisen die de gemeente aan een keet stelt als die legaal is. Wij worden gedoogd. Maar als we dus legaal zouden willen worden, zouden we aan die punten moeten voldoen.'

Welke punten zijn dat? 'Euh¿ geen sterke drank, maximaal twintig personen, maximaal 2,5 glas alcohol per persoon per avond¿' lepelt Obo op uit zijn hoofd. 'Verder dingen als vluchtplannen en veiligheid en zo. En of we dingen organiseren waar de buurt bij betrokken is.'
Gaan ze iets doen met de aanbevelingen van de keetadviseurs? Met sommige wel. 'Maar de sterke drank, daar gaan we gewoon mee door. Die is veel te lekker.'

Keten zijn er in soorten en maten. Er zijn caravans, schuren, kassen en containers. De keten komen meestal negatief in het nieuws: geluidsoverlast, drankmisbruik of oneerlijke concurrentie (een bezwaar van de gevestigde horeca). Hoe een gemeente met keten omgaat, mag ze zelf weten. Vele gedogen de keten, sommige hebben ze verboden. Begin dit jaar lanceerde het ministerie van Binnenlandse Zaken met dat van Volksgezondheid een handleiding voor gemeenten. Daarnaast maakte het Trimbos Instituut een handleiding voor ouders en keeteigenaren. Dat instituut maakte ook een landelijke gedragscode.
volkskrant