Informateur Tjeenk Willink;” heb oog voor desastreuze gevolgen van de gaswinning”

Vrijdag j.l. (23 april 2021) stuurde het Landelijk Samenwerkingsverband Mijnbouw Winning- en Opslagvelden Nederland i.o. onderstaande brief aan informateur Tjeenk Willink (en alle kamerleden) met het dringend verzoek onze stem te horen, onze zorgen en ons dringend verzoek mee te nemen in de gesprekken met de verschillende fracties van de Tweede Kamer.

Samen vragen wij aandacht voor de desastreuze gevolgen van de gaswinning, het fracken, de zoutwinning, van ondergrondse opslag van giftige stoffen, laagfrequent geluid, vervuiling van het grond- en bronwater, van methaan lekkende ondergrondse buisleidingen, verzakking van grond en andere bodembeweging en -schade door mijnbouwwerkzaamheden.

Centraal in de missie van de informateur staat het herstellen van het vertrouwen tussen burger en overheid. Wij durven te beweren dat de schade die door mijnbouwactiviteiten is veroorzaakt minimaal vergelijkbaar is met de ellende die mensen hebben ondergaan in de toeslagenaffaire. Uiteindelijk gaat het hier om overheidsbeleid dat structureel gericht is op het behalen van ongekend grote winsten voor het bedrijfsleven, dat juridisch dichtgetimmerd is voor de gewone burger nauwelijks aanvechtbaar en dat ten koste van mens, leefomgeving en natuur wordt uitgevoerd.

Wij horen al jaren dezelfde beloften en stuiten voortdurend op een gebrek aan kennis bij (of het doelbewust ontkennen daarvan door) de overheid en aan haar verbonden instanties, op het moedwillig achterhouden van informatie. Transparantie is een woord dat zoekgeraakt is in het mijnbouwdossier.

Tot overmaat van ramp richt de parlementaire enquêtecommissie zich alleen op het Groningen Veld, en dat terwijl er tal van kleine gasvelden zijn die nu leeggetrokken worden en met vergelijkbare problematiek te maken hebben. Een integraal onderzoek zal een dieper inzicht in de materie bieden, maar blijft uit. De conclusies van de enquêtecommissie kunnen uit aard van de beperking al niet ingrijpend genoeg zijn. Bovendien kijkt de commissie terug en niet vooruit. Op dit moment wordt er volop gas gewonnen, zijn er tal van proeflocaties voor fracking en gaat de opslag van giftige stoffen en de vervuiling van lucht en water gewoon door.

Mede daarom hebben wij onderstaande brief aan de informateur gestuurd. Nog eens vier jaar doormodderen en dieper in de ellende wegzinken, dat kan geen basis zijn waarop het vertrouwen wordt hersteld. Gasopslagen, verspreid over heel Nederland, moeten nu de functie van het Groningen veld overnemen terwijl er al zoveel schade is veroorzaakt. Hoe kan dat een blijk zijn van een overheid die de onherstelbare gevaren voor haar burgers begrijpt? Het is hoog tijd voor een moratorium op winning.

Aan de Griffier van de Tweede Kamer der Staten-Generaal T.a.v. Mr. H.D. Tjeenk Willink, informateur C.C.: Alle Kamerleden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

Onderwerp: Inbreng regeerakkoord/problemen gaswinningen kleine velden Datum: 23 april 2021

Geachte heer Tjeenk Willink,
Aansluitend bij uw opdracht om het vertrouwen tussen overheid en burger te herstellen, vragen wij uw aandacht voor het gaswinningsdossier, waaronder ook andere mijnbouwactiviteiten zoals gasopslag en zoutwinning. In dit dossier is de relatie overheid – burgers tot ver onder het vriespunt gedaald. Dat is niet goed voor onze samenleving die op vertrouwen is gebouwd en wat ons betreft zo blijft.

Wij wenden ons tot u om dit vertrouwen te herstellen. Dit kost tijd en kan alleen als het huidige beleid in dezen wordt gestopt. Ons voorstel is een moratorium op gaswinning op land en in de Waddenzee. 

Met directe stopzetting van de gaswinningen door het moratorium NU af te kondigen kan direct voorkomen worden dat er meer burgers vermalen worden door de molensteen die overheid heet. Met redenen is de parlementaire enquête gaswinning Groningenveld in voorbereiding. De burger weet inmiddels dat er nadien veel mea culpa’s komen en wellicht koppen rollen; onze overheden gaan weer over tot de orde van de dag.

Wij, de gezamenlijke burgerinitiatieven, stichtingen en werkgroepen verweren ons al jaren bij de overheid tegen gaswinning. Elk groep heeft meerdermalen deze doordenderende overheid meegemaakt. De onmacht en wanhoop is daarom groot bij de burgers. Wij zien nu al hoezeer het aanstaand stoppen met gaswinning in het grote Groningenveld leidt tot extra belasting in de kleine velden.

Er zullen ongetwijfeld vele afspraken en concessies zijn afgegeven in dit dossier die als excuus worden gebruikt voor doorgaan met gaswinning. Als het systeem NU niet stopt zal dit ongehinderd doorgaan. Het vertrouwen van de burger, dat al zwaar is aangetast, zal alsmaar verder dalen en daarmee de cohesie van onze samenleving aantasten. 

Ter illustratie: Stoppen met winnen in het Groningenveld lijkt een groot gebaar, maar gebeurt pas nu, op het moment dat er vrijwel geen gas meer in zit dat er uitgehaald kán worden.

Wij, als bezorgde burgers, vinden het nu tijd om te handelen. Vandaar deze noodkreet aan u. 

U heeft de opdracht om het vertrouwen tussen burger en overheid te herstellen om meer leed en materiele schade te voorkomen. Juist wij, burgers die zoveel jaren te maken hebben gehad met mijnbouw en de negatieve gevolgen daarvan, willen ons graag inzetten in de overgang naar andersoortige energiebronnen. 

Wij ondersteunen met “klem” de brief van de Friese overheden (Vereniging van Friese gemeenten, Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân) dd. 7 april jl. met kenmerk 21.005. 

Uiteraard hopen wij van harte dat u ons verzoek op een moratorium voor de kleine gasvelden inbrengt in de aanstaande onderhandelingen voor de vorming van een nieuwe regering.

Met vriendelijke groet,
Sandra Jacobs
Voorzitter

Namens het Landelijk Samenwerkingsverband Mijnbouw Winning- en Opslagvelden Nederland, waaronder, maar niet uitputtend:

❖           GASDrOvF, contact: Menno van der Kwast

❖           Initiatiefgroep Geen Fracking in Pieterzijl en Gasopslag Grijpskerk, contact: Sandra Jacobs

❖           Stichting Tegengas Tjeukemeer, contact: Sjoerdtje de Visser

❖           Stichting Stop Afvalwater Twente, contact: Freddy Mensink

❖           LaatFryslânNietZakken / Samen TegenGas, contact: Machiel Aartsen

❖           Dorpsbelang Rottum (De Fryske Marren), contact: Robert Lenes

❖           Stichting Feste Grun Noardeast Fryslan, contact: Ria van de Laar Kooistra

❖           OnzeKlei (geen gaswinning in Het Marne / Middag-Humsterland) contact: Elly Bakhuis

❖           Tegengas.frl (Zandhuizen), contact: Thea Trapman

❖           Vereniging Dorpsbelang Opeinde, contact: Mink Visser

❖           Plaatselijk Belang De Wilgen, Smalle Ee en Buitenstvallaat contact: Eric de Beij

❖           Vereniging van Dorpsbelangen Boornbergum – Kortehemmen contact: Oebele Veenstra

❖           Stichting Tsjingas, contact: Monique Plantinga

❖           StopGasInLoon, contact: Peter Flohr

❖         Plaatselijk Belang Vledderveen, contact: Henk Koene

Mede ondersteund door:

❖           Milieudefensie Westerveld contact: Ton Kramer en Alie Eiting

❖           Milieudefensie Groningen contact: Paul Kusters

❖           W1CON B.V., contact: Gerrit Wigger

❖           Klimaatcoalitie Fryslân, contact: Dirk Kuiken