Een samenvatting van de bijdrage van Michiel Pellenbarg, raadslid van GroenLinks, over windmolens in het Middag-Humsterland. De raad nam unaniem een motie van GroenLinks aan, waarmee wordt vastgelegd dat op basis van vertrouwen een goede oplossing wordt gezocht:
“Als gemeente Zuidhorn kennen wij sinds 7 jaar een planologisch regime dat expliciet toestaat dat er windmolens van maximaal 15 meter ashoogte worden geplaatst in ons buitengebied. Dat beleid hebben we bewust opgesteld en gehandhaafd, omdat we onze verantwoordelijkheid nemen in de energietransitie – en dat we hierbij in redelijkheid alle initiatieven moeten ondersteunen en faciliteren die hiertoe bijdragen. Recent hebben we deze keuze bevestigd in het goedkeuren van de nieuwe provinciale omgevingsverordening, die heel expliciet de vestiging van deze kleine windmolens voor het buitengebied in de gehele provincie voorschrijft.
Des te mooier is het, dat het bedrijf EAZ investeerde in het ontwikkelen van een specifiek op ons beleid toegespitste duurzame kleine windmolen. Een ranke, groene, molen met houten rotorbladen – waarvan de as slechts 1 meter uitsteekt boven de maximale bouwhoogte van stallen in het gebied en lager is dan veel bomen die in de omgeving staan. Een molen, die door onze welstandsorganisatie Libau werd beoordeeld als zeer goed passend in het Groningse landschap. Een molen die in de regio wordt geproduceerd, en dus een toonvoorbeeld is van hoe op regionale schaal economie en verduurzaming elkaar versterken. Een win-win situatie dus.
Echter. Vanaf de zomer van 2016 werden de eerste bouwaanvragen voor deze windmolen gedaan in het Zuidhorner deel van het Middag-Humsterland. En als snel bleek dat er inwoners van de hier gelegen dorpskernen zijn die de molen desondanks als een verstoring zien van het unieke en karakteristieke landschap van het Middag-Humsterland. Zij zien dat expliciete kenmerken van dit oude cultuurlandschap worden aangetast. Zoals het open landschap en het reliëf, dat sinds jaar en dag door wierden en dijken wordt bepaald. De molens zullen in dit reliëf zichtbaar zijn en worden daarmee als verstorend ervaren. En zo komen we op een win-win-lose situatie.
De betreffende inwoners leken de verliezers te zijn, aangezien ons beleid immers de vestiging van de molens expliciet toelaat. Maar wat een geluk dat we in dit gebied te maken hebben met partijen die elkaar nog recht in de ogen kijken - er met elkaar uit willen komen. De agrarische ondernemers en EAZ besloten in de verschillende situaties die zich voordeden hun aanvragen terug te trekken om eerst met de inwoners in gesprek te gaan. Een houding, waar velen van kunnen leren. Mijn fractie van GroenLinks heeft erg veel waardering voor mensen die in deze tijd nog zo in de maatschappij staan. Petje af, en een diepe buiging!
Dit is het moment waarop we als gemeente in het spier moeten. Een paar vragen zijn voor aan de orde:
Moeten we vasthouden aan ons staande beleid die de molens toestaat?
Kunnen we – gezien de provinciale verordening, hier eigenlijk überhaupt uitzondering op maken?
Hoe moeten we aankijken tegen het verschil van inzicht tussen Libau – die de molen wel geschikt vindt – en de bezwaarmakers uit het Middag-Humsterland – die de molen zien als een verstoring van de landschappelijke kwaliteit?
En: zijn er alternatieven mogelijk, waarbij de boeren wel windenergie produceren, maar op een manier die voor de bezwaarmakers meer acceptabel is?
Het is goed dat we nu op basis van vertrouwen de tijd kunnen nemen. Met vertrouwen koop je vertrouwen. Laten we vooral proberen elkaar vast te houden in deze fase.
Wethouder Stol zegde in de vorige raadsvergadering op de vragen van GroenLinks al toe om te onderzoeken “welke mogelijkheden er zijn om de landschappelijke kwaliteit van het Middag-Humsterland te behouden zonder de daar gevestigde ondernemers kansen te ontnemen in de verduurzaming van hun bedrijfsvoering”. Van de win-win-lose willen we toe naar een situatie waarin we er met elkaar uitkomen.
We moeten de komende weken hard aan de slag en zo snel mogelijk naar een nieuwe situatie toewerken. We moeten zorgen dat de kans op succes zo groot mogelijk is. Dat betekent dat we met een brede bril moeten kijken naar oplossingen. De provinciale omgevingsverordening geeft hier – middels het begrip “proefprojecten windmolens met een maximale ashoogte van 15 meter” – de mogelijkheden voor. Concentratie van molens op één plek of exploitatie van een molen op een andere plek dan je eigen erf wordt hiermee mogelijk. Laten we die opties vooral ook betrekken bij onze zoektocht.
Laten we eerlijk zijn, dit is geen gemakkelijk onderwerp. De energietransitie gaat ons zeer aan het hart en tegelijk willen we pal staan voor het behoud van de landschapskwaliteit van het prachtige Middag-Humsterland. Het is een beetje als kiezen tussen je kinderen. Je wilt het niet doen en je kunt het ook niet doen. Wij hopen dan ook sterk dat het college met alle partijen in de komende weken – met gebruikname van de provinciale proefregeling – tot een goede oplossing komt die recht doet aan de positieve intenties die alle partijen tot dusver uitgebreid aan ons hebben laten zien.”