Welkom in Zuidhorn, Wonen, Winkelen, Westerkwartier

GroenLinks-fractie in de raad van 23 november 2015

Door : Henk Bakker
Datum : 30 november 2015
Klaas wybo van der hoek

De fractie van GroenLinks stelde in de vergadering van 23 november jl. vragen over de Blijverslening, de locatie Jellemaweg, leverde bijdragen in het debat over de zeer grote bezuinigingen op de Huishoudelijke Hulp, over het Snippergroep in Aduard, over de plannen voor de gemeentelijke herindeling, het burgerinitiatief over verkeersveiligheid, de verhoging van het budget van de duurzaamheidslening en  over de voorgenomen fusie tussen de basisscholengroepen (openbare) Westerwijs en (christelijke) Penta Primair.

Vragen over de Blijverslening

Nederland vergrijst en Zuidhorn ook. Omdat de ouderenzorg tegelijkertijd steeds meer zal uitgaan van thuis blijven wonen, zullen de komende jaren meer en meer zorgbehoevende ouderen dat ook daadwerkelijk doen. In veel gevallen zijn aanpassingen aan de woning nodig om dit mogelijk te maken, zoals een traplift, een inloopdouche of een slaapkamer op de begane grond.

Als gemeente dragen we de verantwoordelijkheid voor een passende woningvoorraad. Als aanvulling op de mogelijkheden vanuit de WMO wordt het nu voor gemeenten ook mogelijk een “blijverslening” aan te bieden via het SVn. De constructie is enigszins vergelijkbaar met de “duurzaamheidslening”, die wij als gemeente inmiddels ook met succes aan onze inwoners aanbieden. De fractie van GroenLinks is ervan overtuigd dat we alles in het werk moeten stellen om onze ouderen de mogelijkheid te bieden om comfortabel en vanuit de eigen behoeften in hun eigen woning te kunnen blijven wonen.

Dit brengt ons tot de volgende vragen:

•          Bent u bekend met de Blijverslening van het SVn?

•          Deelt u onze mening dat deze constructie een forse meerwaarde biedt boven op de WMO, zowel voor de ouderen als voor de gemeente en de woningcorporatie?

•          Zo ja, bent u bereid op korte termijn te verkennen of en in welke vorm ook deze lening door onze gemeente kan worden aangeboden?

Het college gaf in zijn antwoord aan dat deze regeling spik splinter nieuw is. Het wil graag kijken wat de mogelijkheden voor onze gemeente zijn.

Vragen over de locatie Jellemaweg (Zuidhorn)
De ontwikkeling van de locatie Jellemaweg in het dorp Zuidhorn komt nog steeds niet van de grond. Het duurde al te lang, maar nu er een ontwikkelaar met een uitvoerbaar plan is, komt er nog altijd geen schot in de zaak. Terwijl onze raad toch nog een extra bedrag van €95.000 ter beschikking heeft gesteld om de planexploitatie vlot te trekken. De vraag rijst wat er nu nog in de weg staat.

Uw college rapporteerde ons voor de zomer dat er zich al vele gegadigden hadden gemeld om de woningen te kopen. Nu ontvangen we echter signalen dat de ontwikkelaar aangeeft dat hij de exploitatie toch niet rond krijgt. Saneringskosten en archeologisch onderzoek blijken nu roet in het eten te gooien. De situatie is voor omwonenden onbegrijpelijk en onverkwikkelijk.

 Onze vragen:
•          Bent u nog in gesprek met de buurtbewoners over de voortgang van het project?

•          Bent u bekend met het signaal dat de ontwikkelaar zegt meer geld van de gemeente nodig te hebben om het plan uit te voeren?

•          Kan het zijn, dat wij €95.000 doteren aan een planexploitatie die vervolgens nog niet sluitend blijkt te zijn?

•          Welke scenario’s kunnen een eind maken aan de treurige situatie voor de omwonenden?

Het college antwoordde dat de ontwikkelaar aan zet is. De gemeente stelt het geld pas beschikbaar, als het plan ook wordt uitgevoerd. De onwtikkelaar beziet of de situatie nu ook al wat verbeterd kan worden.

 

De bezuinigingen op de Huishoudelijke Hulp
De evaluatie van de Huishoudelijke Hulp lijkt GroenLinks wel erg opgewekt. We mogen niet vergeten dat de afschaffing van Huishoudelijke Hulp 1 door bezuiniging van het Rijk noodzakelijk werd.

Dat de vele keukentafelgesprekken goed zijn verlopen is mooi, maar zegt op zich weinig. Want er was weinig te kiezen voor de inwoners. Feit blijft dat er -hoe zorgvuldig ook gedaan- nog al wat aan huishoudelijke ondersteuning voor zeer kwetsbare inwoners is ingeleverd. GroenLinks pleit voor correctie, als dat alsnog nodig blijkt. Nu tevredenheid uit te stralen is wat bizar!

Het bezuinigingsdoel van 40% is ruimschoots gehaald (en is zelfs 90% geworden). Is het bezuinigingsmes hier geen hakbijl geworden?

 

Snippergroen
De fractie van GroenLinks heeft zich de afgelopen tijd intensief beziggehouden met de kwestie van het snippergroen in Aduard. Wij hebben laten weten dat we niet blij waren met de communicatie van het ingehuurde bureau met onze inwoners in Aduard. En ook niet tevreden waren over de wijze waarop de wethouder en het college hiermee vervolgens omgingen. Er leeft breder onvrede over de aanpak in Aduard. Onze fractie dringt op maatwerk aangedrongen. De wethouder moet echt de achterliggende motivatie van het project beter duidelijk maken: namelijk het vastleggen/regelen van het bezit van grond die feitelijk eigendom van ons allemaal is.

Wij hebben met het Actiecomité  Snippergroen gesproken. Op grond van ons gesprek hebben wij erop aangedrongen dat het college met het Actiecomité in gesprek moet gaan. Uit de wandelgangen hebben wij begrepen dat dat gesprek inmiddels heeft plaatsgevonden en op zich goed verlopen is. Wat kan het college hierover zeggen? Welke afspraken zijn er gemaakt? Ons voorstel is trouwens om een Ombudsman Snippergroen aan te stellen: wat vindt het college hiervan?

 

Voorstel voor de Raadsgroep Herindeling en de Planning van de voorbereidingen op de Herindeling
Wat is er toch aan de hand met die door een verpletterende meerderheid gedroomde herindeling van Zuidhorn, Grootegast, Marum en Leek tot een nieuwe gemeente Westerkwartier? Zijn de voorstanders zo overtuigd van het eigen gelijk dat zij de kwaliteit van het gewone parlementaire handwerk verwaarlozen? En dat men niet voldoet aan verschillende artikelen en de geest van de gemeentewet? En dat men bang is voor openheid en transparantie?
Hebben de voorstanders van de herindeling niet zo veel méér dan de schijn tegen dat de hele herindeling een feestje is van de bestuurlijke elite?
En, trouwens, welk ideaal realiseer je met die herindeling? Dat de burger verder op afstand komt te staan van de eerste lijn in het openbaar bestuur?
Wij winnen als zelfstandige gemeente Zuidhorn vooralsnog alleen maar prijzen. Daar zijn we vanuit GroenLinks gelukkig mee. Dat koesteren we graag.
GroenLinks vindt het helemaal jammerlijk dat een meerderheid in deze raad de volksraadpleging van het Middag Humsterland inruilt voor een jaar uitstel van de herindeling. Die meerderheid verkwanselt het Middag Humsterland voor een koud geworden bord linzensoep. Want wat staat er feitelijk als deal in het voorstel? De herindeling gaat in ieder geval door per 1 januari 2019 ook al zou er géén volksraadpleging zijn.
GroenLinks zegt: als er behoefte is aan schaalvergroting, laat het dan van onderop komen. Laat de burgers zichzelf over hun toekomst uitspreken. Maak er geen feestje van de elite van, zoals het nu is.

 

Burgerinitiatief Verkeersveiligheid
De eerste zin uit het burgerinitiatiefvoorstel luidt “De gemeenteraad van de Gemeente Zuidhorn neemt de fietsveiligheid in haar gemeente serieus.”.

En zo is het ook. Daar hebben we goede redenen voor. In gesprekken met vertegenwoordigers van onze dorpen komt het onderwerp verkeersveiligheid eigenlijk altijd terug. Dat is niet uniek voor Zuidhorn, maar dus wel degelijk een reden om hier permanent te zoeken naar wat er beter kan. Dat zien we ook in de berichtgeving van afgelopen week, waaruit bleek dat het aantal verkeersongevallen landelijk stijgt en met name de fietsveiligheid achteruit gaat.

Mooi dus, dat we met dit burgerinitiatief steun vinden en goede ideeën aangereikt krijgen om ons beleid op dit punt nog eens goed tegen het licht te houden, en daar waar het nodig is de praktijk te verbeteren. We geven het college dan ook graag ter hand om met dit voorstel aan de slag te gaan.

Of de uitvoering dan ook exact de concrete punten moet bevatten die in het voorstel worden genoemd, laten we graag open. Zo heeft bijvoorbeeld het terugbrengen van de maximumsnelheid op buitenwegen als gevolg dat er grote kosten gepaard moeten gaan met de herinrichting en wordt door de politie de snelheid juist op 60-kilometer-wegen nauwelijks gehandhaafd. En zo zijn vrijliggende fietspaden niet altijd een verbetering van de veiligheid, bijvoorbeeld waar buiten de bebouwde kom in het donker juist onveilige situaties kunnen ontstaan. Verder vallen niet alle wegen waarover wordt gerept ook formeel onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid, en kunnen we dus niet overal volledig zelfstandig handelen.

Maar in de aard van de knelpunten herkennen wij ons weldegelijk. Als het gaat om locaties, denken we bijvoorbeeld ook aan het kruispunt Hanckemalaan / de Gast in Zuidhorn, aan de fietsroute Aduard-Noordhorn, aan het kruispunt industrieweg/rijksweg in Noordhorn en zo zijn er nog veel te noemen. We kijken dan ook uit naar een voorstel van het college in het voorjaar over hoe hiermee om te gaan. Voorstelbaar is, dat ook een nieuw “verkeersveiligheidsplan” hiervoor aan de orde moet komen. Immers, een 18 jaar oud plan uit de tijd van voor de e-bike – toen elk dorp nog verschillende basisscholen had – lijkt voor zo’n belangrijk onderwerp toch wel aan wat verfrissing toe. Wellicht kan dan ook meteen het idee van windluw fietsen op de Friesestraatweg door nieuwe  bossage weer eens ter hand worden genomen.

Kortom , de fractie van GroenLinks bedankt bij deze graag hartelijk de indieners van dit burgerinitiatief en verwacht op afzienbare termijn een behandeling van een collegevoorstel dat recht doet aan de urgentie van het thema. De gemeenteraad van de Gemeente Zuidhorn neemt de fietsveiligheid in haar gemeente immers zeer serieus.

 

Groter budget Duuzaamheidslening
In oktober van vorig jaar pleitte de fractie van GroenLinks in deze raad voor het eerst voor het instellen van de duurzaamheidslening. En met enige vertraging kwam deze er dan ook: net voor afgelopen zomer stelden we de lening beschikbaar aan onze inwoners. Dat ging nog niet zo makkelijk. Er waren fracties die graag het gehele budget ook voor zonnepanelen beschikbaar wilden stellen. Gelukkig hebben we toen een wijs besluit genomen, om het deel dat hiervoor kon worden ingezet, te maximeren.

Want – nu blijkt dus wel waarom! Er is een grote vraag naar zonnepanelen. Het deel van het budget dat we hiervoor inzetten, was na anderhalve maand al uitgeput. Daaruit zou je de conclusie kunnen trekken dat we toch beter het gehele budget van de duurzaamheidslening voor panelen beschikbaar hadden kunnen stellen.

Maar zo zit het niet. De meeste duurzaamheidswinst kan worden behaald uit isolatie van oudere woningen. Het is dus ook prima om te zien dat we naast 12 zonnedaken al 15 overige maatregelen hebben mogen ondersteunen. En in het huidige tempo, kan het budget voor deze maatregelen nog geheel 2016 beschikbaar blijven. Prachtig!

Onderwijl is het laagdrempelig stimuleren van zonne-energie natuurlijk ook een nobele actie, die we vooral ook moeten doorzetten. Het collegevoorstel om het budget hiervoor nu al te verhogen ondersteunt de fractie van GroenLinks – als initiatiefnemers van deze regeling – dan ook graag!

 

Fusie Effect Rappportage Penta Primair en Westerwijs
Wij hebben kennis kunnen nemen van de Fusie Effect Rapportage inzake Westerwijs en PentaPrimair. Nu mogen wij blijk geven van onze gevoelens daarover. Een formele bevoegdheid hebben wij als raad hierin niet. De effectrapportage is belangrijk, omdat fusie kan leiden tot het formeel opheffen van het openbaar onderwijs.

Onze regio wordt volgens de rapportage geconfronteerd met een krimp van leerlingenaantallen met gemiddeld 13% in de afgelopen jaren en een verwachte krimp van gemiddeld 10% voor de komende jaren. Met de nuancering die het raadsvoorstel maakt, is dat aanzienlijk. Dat maakt volgens de FER een fusie noodzakelijk. Scholen worden te klein om zelfstandig voort te bestaan. De fractie van GroenLinks onderschrijft dat in principe, mede vanuit het belang om in kleinere dorpen één school in stand te houden. Al is het kritische bekostigingsminimum van 23 leerlingen nu nergens in zicht. Bij een formeel opheffen van het openbaar onderwijs vragen wij ons wel af: wat weegt bij de voorgenomen fusie nu het zwaarst: de kwaliteit van onderwijs of de verwachte besparingen? Uiteraard behoort het volgens GroenLinks om het eerste te gaan.

De rapportage spreekt diverse malen over ‘geen negatieve effecten’ (op schoolklimaat, betrokkenheid van ouders), er zijn geen wijzigingen te verwachten met betrekking tot de voorzieningen, er is geen verlies van werkgelegenheid te verwachten. Je gaat je op zeker moment bijna afvragen: wat zijn de positieve effecten… ,zelfs de financiële continuïteit zal gelijk blijven. Dat lijkt ons toch wel het minste. En dat er helemaal niets valt te zeggen over de gevolgen voor leerlingen, is ook opvallend. Al was het maar dat er op termijn andere leerkrachten op de scholen kunnen verschijnen.

Een knelpunt bij de fusie is: Openbaar Onderwijs en Bijzonder onderwijs kunnen nu volgens de wet niet samengaan. Een fusieverzoek zal dan ook worden afgewezen door de Commissie Fusietoets Onderwijs. Waarop is dan wel het vertrouwen van de besturen gebaseerd dat de staatssecretaris anders zal besluiten? Weliswaar geen vraag voor in deze effectrapportage, maar met het oog op de verdere procedure is het antwoord wel van belang.

Het college noemt drie aspecten die van belang zijn bij zijn advies over fusie:

1) De maatschappelijke impact; samenwerking is beter dan concurreren.

2) De consequenties voor de keuzemogelijkheden: de keuze tussen openbaar en christelijk onderwijs blijft voor de meeste ouders behouden. Let wel, de meeste…

3) De consequenties voor het Openbaar Onderwijs: aan de grondwettelijke taak te zorgen voor voldoende openbaar onderwijs moet uiteraard worden voldaan. De schoolbesturen kiezen voor intern toezicht (raad van toezicht) i.p.v. extern toezicht (door de gemeenteraad). Wij zijn er niet van overtuigd dat onze bevoegdheid de leden van de raad van toezicht te benoemen voldoende is. Veel zal inderdaad afhangen van de nog op te stellen statuten. Aan onze bevoegdheid de inhoud daarvan mede te bepalen zullen wij als raad zorgvuldig invulling moeten geven.

Het raadsvoorstel noemt verder keurig alle bevoegdheden van de raad om aan onze grondwettelijke zorgplicht voor het openbaar onderwijs te voldoen. Eén daarvan is te beslissen om over de opheffing van de stichting voor het openbaar onderwijs. Dat is vervolgens direct één bevoegdheid minder. Verder ‘kunnen’ we een aantal zaken, aan ons de raad de taak ook daar werk van te maken.

Het college vraagt aan de besturen de consequenties van de bestuurlijke fusie voor een aantal zaken, te weten financiën, toezicht op Openbaar Onderwijs, doorbetalingsplicht en de zeggenschap van de gemeenten. Goede punten! Maar: hebben we het hier niet over een effectrapportage? Dan zou deze zaken er toch al in voldoende mate moeten instaan? Houdt dit in dat het college feitelijk nog niet tevreden is?

Fractie van GroenLinks: Klaas-Wybo van der Hoek, Alex Temmingh en Michiel Pellenbarg.

  • Alex temmingh
  • Michiel pellenbarg

 





Columns Zuidhorn